آشنایی با انواع مورچه ها (Ants)

مورچه ها از خانواده فرمیسیده و از راسته هایمنوپترا (Hymenoptera) که زنبورهای عسل و زنبورهای وسپیده را نیز شامل می شود، هستند. مورچه ها همانند موریانه ها می توانند کلنی های کوچک چند صد نفری یا ابرکلنی های چند میلیون نفری را تشکیل دهند. کلنی مورچه ها شامل ماده های عقیم و بدون بال در گروه های “کارگر” که بیشترین عضو تشکیل دهنده کلنی ها محسوب می شوند و نقش تهیه غذا و پرورش و نگهداری از تخم و لاروها را بر عهده دارند، “سرباز” که نقش دفاع و حمایت از کلنی، ملکه و نرهای بارور بر عهده ی آنهاست. در کنار اینها تمام کلنی مورچه ها چندین نر بارور بالدار و یک یا چند ملکه بارور بالدار که تنها نقش بارورسازی، تخمگذاری و ادامه نسل را بر عهده دارند را نیز دارا هستند. ناگفته نماند فقط یک “ملکه” به عنوان ملکه اصلی بوده و تولیدمثل و تخمگذاری میکند، بقیه ملکه های فرعی و جایگزین بعد از پایان عمر ملکه اصلی هستند. در کلنی مورچه ها نرها پس از فرآیند تولید مثل می میرند و اداره امور کلنی و تولید و ادامه نسل بر عهده ملکه اصلی می باشد، بعد از فرآیند تولیدمثل و تخمگذاری ملکه بال های خود را از دست میدهد، در ضمن طول عمر ملکه می تواند ۲۰ الی ۳۰ سال متمادی باشد. مورچه ها برعکس موریانه ها دگردیسی کامل داشته و شامل چهار مرحله تخم، لارو، شفیره و بالغ هستند. لارو آنها بعد از ۴-۵ بار پوست اندازی به شکل شفیره و بعدا مرحله بلوغ میرسند.

مورچه ها معمولا با ترشح “فرمون” با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند که علاوه بر آن جهت اعلان خطر و سایر مسائل (مسیریابی و ارتباط با همنوعان) می تواند حائز اهمیت باشد و همچنین جهت دفاع از خود و کلنی از انتهای منافذ شکمی مایعی محتوی اسید فرمیک به سمت متهاجم پرتاب می کنند که در صورت برخورد با پوست انسان نیز کمی سوزناک می باشد.

شایان ذکر است بررسی گسترده ی مورچه ها از زمان های قدیم توسط دانشمندان مختلف به علت ترشح مواد ضد میکروبی و سایر متدهای درمانی در علوم پزشکی، همچنین به عنوان منبع غذایی انسان ها و یا در علوم زیستی، علوم کامپیوتر و علم رباتیک کمک شایانی به انسان ها کرده است. در طرف مقابل با توجه به سازگاری آنها با هر نوع محیط و شرایطی و تغذیه آنها از تمام منابع غذایی موجود، توانسته اند خسارت خیلی بالایی به گیاهان و درخت ها، محصولات و حتی سازه های ساخت بشر وارد نمایند.